عدم نمایش تبلیغات در صفحه‌ی نتایج، بالا رفتن هزینه‌ی نمایش هر تبلیغ و نرخ Bid، کاهش نرخ کلیک تبلیغات و… از جمله مشکلاتی هستند که کسب‌وکارهای ایرانی طی سه چهار هفته‌ی اخیر با آن درگیر بوده‌اند. ریشه‌ی تمامی این مشکلات به فیلتر شدن دامنهی «googleadservices» برمی‌گردد. این دامنه محتوایی برای نمایش ندارد؛ اما از اجزای عملیاتی تبلیغات گوگل ادز است. این دامنه نقش یک واسط را دارد و به پلتفرم گوگل ادز کمک می‌کند تا کلیک‌های دریافتی هر تبلیغ را ردیابی کند. چون این دامنه از داخل با محدودیت‌هایی روبرو شده، اغلب کسب‌وکارهای ایرانی در نمایش تبلیغات با مشکل مواجه شده‌اند. در ادامه توضیح می‌دهیم این مشکل از کجاست و راه‌حل‌های رفع آن چیست.
ماجرای فیلتر شدن گوگل ادز در ایران چیست؟
گوگل ادز به دلیل تحریم‌های بین‌المللی سال‌هاست که سایت‌های ایرانی را محدود کرده و به آن‌ها اجازه‌ی تبلیغات مستقیم نمی‌دهد. کسب‌وکارهای ایرانی برای حل کردن این مشکل اغلب با شرکت‌های پارتنر رسمی گوگل همکاری میکنند. به این شکل میتوانند حساب گوگل ادز داشته باشند؛ در گوگل، یوتیوب، اپلیکیشن‌ها و… تبلیغ کنند و همچنان به مسیرشان ادامه دهند.
تا همین خرداد ۱۴۰۴ همه چیز به شیوه‌ی بالا در جریان بود؛ اما اخیراً دامنهی googleadservices در ایران فیلتر شده و کسب‌وکارهای ایرانی با مشکلات بیشتری روبرو شده‌اند. طبق اعلام غیررسمی مقامات تصمیم‌گیرنده، این کار با هدف مقابله با تبلیغات دشمن و رژیم صهیونیستی صورت گرفته است؛ زیرا برخی از رسانه‌ها و کارشناسان گوگل را به انتشار تبلیغ برای رژیم صهیونیستی متهم کرده‌اند.
دامنهی googleadservices فاقد محتوای خاصی است و صرفاً بهعنوان یک دامنهی واسط فنی عمل می‌کند. زمانی که کاربران تبلیغات وب‌سایت شما را در گوگل مشاهده کرده و روی آن کلیک میکنند، ابتدا به این دامنه هدایت می‌شوند و سپس با یک ریدایرکت مجدد به صفحه لندینگ شما می‌رسند.
گوگل این عمل را برای رهگیری کلیک‌های دریافتی انجام می‌دهد تا آمار دقیق کلیک‌ها و تبدیل‌ها را داشته باشد. به این شکل گوگل هر کاربری که روی تبلیغ کلیک کرده باشد را نشانه‌گذاری نموده و دنبال می‌کند؛ با این هدف که متوجه شود کاربر فوق درنهایت چه عملی را انجام می‌دهد.
فیلتر شدن این دامنه باعث شده تا عملاً تبلیغات گوگل به مقصد نرسند. درواقع کاربران وقتی روی لینک تبلیغات کلیک میکنند، به سمت این دامنه هدایت شوند؛ اما چون این دامنه از داخل کشور فیلتر شده است، دیگر ریدایرکت مجدد اتفاق نمی‌افتد و کاربر نمی‌تواند به صفحه لندینگ شما برسد؛ مگر اینکه کاربر در حال استفاده از VPN باشد. به همین دلیل است که طی یک ماه اخیر تبلیغات گوگل ادز با کاهش نرخ کلیک و بازگشت سرمایه روبرو بوده‌اند.
اینترنتی ملی؛ بلای جان کسب‌وکارهای داخلی
البته مشکل فقط به بحث فیلتر شدن دامنهی گوگل ادز ختم نمی‌شود. نقل قول زیر از دنیای اقتصاد توضیح می‌دهد که اینترنت ملی هم طی یکی دو ماه اخیر چقدر مشکل‌ساز شده است. این نقل قول را از وب‌سایت اقتصاد دیجیتال آورده‌ایم:
«پس از جنگ اخیر و اعمال «اینترنت ملی» و محدودیت‌های گسترده در فضای مجازی، دو بحران مهم، کسب‌وکارهای آنلاین را دچار اختلال جدی کرد. در پی قطعی اینترنت بین‌الملل، گوگل نتوانست صفحات وب‌سایت‌هایی را که روی سرورهای داخلی ایران میزبانی می‌شدند، بخواند یا ایندکس کند. در نتیجه، تبلیغات این وب‌سایت‌ها به‌صورت خودکار توسط گوگل متوقف شدند (Disapproved Ads). دلیل توقف این بود که ربات‌های گوگل نمی‌توانستند صحت صفحه فرود (Landing Page) را تأیید کنند، چون به آن دسترسی نداشتند. از طرف دیگر، کاربران داخل کشور هم به دلیل محدودیت‌های شدید و فیلترینگ دامنه‌ها، نمی‌توانستند از طریق تبلیغات به وب‌سایت مقصد برسند. یعنی حتی اگر تبلیغی در گوگل فعال باقی می‌ماند، باز هم کاربران نمی‌توانستند وارد سایت شوند؛ تبلیغ عملاً بلا‌استفاده می‌شد.»
چرا هزینه تبلیغات در گوگل افزایش پیدا کرده است؟
بحث افزایش هزینه گوگل ادز ارتباط چندانی به فیلتر شدن دامنهی گوگل ادز ندارد. چون کلیک‌هایی که در نهایت به سایت تبلیغ‌کننده ختم نمی‌شوند، هیچ هزینه‌ای ندارند. در واقع گوگل فقط زمانی از بودجهی کمپین‌تان کم می‌کند که کاربر پس از ریدایرکت دامنه googleadservices وارد سایت شما شود. براساس تحقیقاتی که ما انجام دادیم، طی این مدت، چون در اغلب موارد کاربر نمی‌توانست وارد سایت‌های تبلیغ‌کننده شود، هزینه‌ای هم از بودجهی تبلیغات کسب‌وکارها کسر نمی‌شد.
اما نکته اینجاست که برخی از کسب‌وکارها و دیجیتال مارکترها چون نرخ کلیک و تبدیل تبلیغات کاهش پیدا کرده، به سراغ افزایش نرخ Bid تبلیغات رفته‌اند. (مثلاً عدد پرداختی را از ۰.۵ دلار به ۲ دلار یا ۳۰ لیر به ۲۰۰ لیر افزایش داده‌اند.) همین اتفاق برای کمپین‌هایی که از سیستم پرداخت هزینه‌ی خودکار یا هوشمند استفاده میکنند هم رخ داده است؛ چون الگوریتم‌های هوشمند گوگل ادز برپایه‌ی داده‌های کسب شده عمل میکنند. به همین خاطر وقتی با کمبود اطلاعات روبرو باشند، صرفاً برای جبران مشکل بازدهی تبدیل‌ها سراغ افزایش هزینه هر کلیک (CPC) می‌روند. این اتفاق‌ها باعث شده تا هزینه‌ی تبلیغات در گوگل برای کسب‌وکارهای ایرانی افزایش یابد.
در واقع این شکلی تصور کنید که تعداد مشتریان کاهش پیدا کرده است؛ در نتیجه کسب‌وکارها برای جذب همین مشتریان اندک وارد رقابت تنگاتنگی شده‌اند. به شکلی که حاضرند با پرداخت مبلغ‌های بالاتری همین مشتریان اندک را نیز از دست ندهند. الگوریتم‌های هوشمند هم با درک اشتباه از اطلاعات کسب شده، مجدد همین استراتژی را در پیش گرفته‌اند.
این تصمیمگیری و استراتژیهای بالا متاسفانه اشتباه بوده و فقط باعث خالی شدن جیب کسب‌وکارهای داخلی میشود. این اتفاق‌ها فقط به‌خاطر همان فیلتر شدن دامنهی گوگل ادز رخ داده است. پس در قدم اول توصیه می‌کنیم سراغ افزایش بودجهی تبلیغات نروید! همچنین بهتر است فعلاً از سیستم قیمت‌گذاری هوشمند گوگل ادز هم استفاده نکنید. به جای این دو استراتژی لازم است با کارشناسان باتجربه‌ی گوگل ادز مشورت کنید و سپس با چشمان بازتری قدم‌های بعدی را بردارید.
در گوگل ادز تبلیغ کنیم یا نه؟ آینده گوگل ادز در ایران چه میشود؟
خوشبختانه طی یک هفته‌ی اخیر میزان اختلال‌ها روی دامنهی فوق کمتر شده است؛ درنتیجه اگر از تبلیغات گوگل ادز استفاده کرده باشید، احتمالاً متوجه بهبود اوضاع شده‌اید؛ اما همچنان این اختلال‌ها به شکل قابل توجهی وجود دارد. برای مثال ممکن است کاربری با اینترنت همراه اول تبلیغ شما را ببینید و با کلیک روی آن، بتواند وارد سایتتان شود؛ اما همین کاربر با اینترنت ایرانسل به توفیق خاصی دست پیدا نکند.
نکته دیگر اینکه اختلال در سرویس تبلیغات گوگل ادز محدود به اتفاقات جنگ اخیر نیست. قبلاً هم به دلایل دیگری مثل اعتراضات و حوادث ۱۴۰۳ و ۱۳۹۸ هم شاهد یک سری اختلالات مشابه بوده‌ایم؛ اما معمولاً پس از یک دوره‌ی کوتاه وضعیت دوباره به حالت عادی برگشته است. پس اگر دوباره قصد تبلیغات از طریق گوگل ادز را دارید، با کارشناسان ادزینو مشورت کنید. سپس با در نظر گرفتن جمیع شرایط، طبق استراتژی پیشنهادی کارشناسان قدم‌های بعدی را بردارید.
البته حق دارید که نسبت به اختلال‌های آتی همچنان نگران باشید؛ زیرا ممکن است بازهم چنین اختلال‌هایی رخ دهد؛ اما بر اساس مواردی که کارشناسان ما در ادزینو تست کرده‌اند، اگر اختلالی در فیلتر شدن دامنهی گوگل ادز باشد و کاربر نتواند وارد سایتتان شود، خوشبختانه این سرویس هیچ هزینه‌ای بابت تبلیغات از شما کسر نمی‌کند. (چون گوگل به دلیل فیلتر بودن دامنه‌اش نمی‌تواند کاربر را شناسایی کند.)
در واقع همچنان شما فقط زمانی هزینه تبلیغات را می‌پردازید که کاربر موفق شود به سایت شما ورود پیدا کند. برای مثال اگر ۵۰ نفر تبلیغ شما را در گوگل دیده و روی آن کلیک کنند، اما فقط ۱۰ نفرشان از مرحله‌ی ریدایرکت googleadservices عبور نمایند، صرفاً هزینه‌ی کلیک همین ۱۰ نفر از حساب گوگل ادزتان کاسته میشود. این شیوه‌ی عملکرد گوگل باعث شده تا بخشی از نگرانی‌های موجود کمتر شود.
تاثیر فیلتر شدن googleadservices بر گزارش‌دهی و تحلیل داده‌های گوگل ادز
نکته‌ی دیگر در رابطه با بحث فیلتر شدن دامنهی گوگل ادز، بحث دسترسی به گزارش‌ها و تحلیل داده‌ها است. دسترسی به داده‌های تحلیلی گوگل ادز یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این پلتفرم تبلیغاتی بود. کسب‌وکارها در بخش گزارش‌ها می‌توانستند آمار دقیقی از میزان کلیک‌ها، نرخ تبدیل‌ها، میزان بازگشت سرمایه و… را مشاهده کنند و براساس آن‌ها پلن‌های بازاریابی خود را بهینهسازی نمایند.
اما با فیلتر شدن دامنهی googleadservices، عملاً بخش داده‌های گوگل ادز هم تحت تاثیر قرار گرفته است؛ زیرا بسیاری از کاربران تبلیغات شما را مشاهده میکنند؛ روی آن کلیک میکنند؛ ولی ممکن است نتوانند وارد سایتتان شوند. همین مسئله باعث شده تا گزارش‌های گوگل ادز طی یک ماه اخیر نادرست و ناقص باشند. به همین دلیل به استناد این گزارش‌ها نمی‌توانید برای بهینهسازی کمپینها یا محاسبه‌ی نرخ تبدیل و بازگشت سرمایه و… تصمیمگیری کنید.
اگر به فکر استفاده‌ی مجدد از تبلیغات گوگل ادز هستید، برای جبران این مشکل توصیه می‌کنیم از یک کارشناس گوگل ادز با تجربه کمک بگیرید و طبق یک استراتژی تدافعی پیش بروید.
سخن آخر
فیلتر شدن دامنهی googleadservices باعث شده تا تبلیغات گوگل ادز در ایران تحت تاثیر قرار بگیرد. بسیاری از کسب‌وکارها طی یک ماه اخیر نتوانسته‌اند از خدمات تبلیغاتی گوگل بهره ببرند. در حال حاضر البته شرایط رو به بهبود است؛ اما همچنان توصیه می‌کنیم محافظه‌کارانه‌تر عمل کنید و پیش بروید. اگر سوالی در رابطه با تبلیغات در گوگل ادز داشتید، در کامنت‌ها پاسخگوی شما هستیم. همچنین میتوانید مستقیماً با کارشناسان ادزینو هم تماس بگیرید. ما در ادزینو همراه همیشگی شما هستیم.