اگر تا چند سال پیش عبارتی مثل «سفر به ترکیه بدون پاسپورت از ایران» را جستجو می‌کردید، الگوریتم های گوگل صرفاً کلمات کلیدی برجسته‌ی عبارت مثل «سفر»، «ترکیه»، «پاسپورت» و «ایران» را در نظر می‌گرفتند و براساس همین برداشت صفحاتی را به شما نشان می‌دادند که اغلب درباره‌ی نحوه‌ی سفر به ترکیه، نحوه‌ی دریافت پاسپورت و قوانین مربوط به اخذ پاسپورت بود. الگوریتم برت گوگل اما درک دقیق‌تر و صحیح‌تری از زبان انسانی دارد و می‌تواند متوجه شود که منظور شما دقیقاً چیست.
الگوریتم برت یک مدل هوش مصنوعی است که گوگل از آن برای درک بهتر معنای جمله‌ها و ارتباط بین کلمات کمک می‌گیرد. این الگوریتم در سال ۲۰۱۹ رونمایی شد و سروصدای زیادی به پا کرد. تا جایی که مهندسان گوگل ادعا کردند BERT Algorithm بزرگ‌ترین آپدیت ۵ سال اخیر گوگل بوده است. در ادامه قصد داریم بیشتر درباره‌ی نحوه‌ی عملکرد آپدیت برت و تاثیر آن روی سئو وبسایت صحبت کنیم.
الگوریتم برت گوگل چیست؟
اول با تعریف الگوریتم برت شروع کنیم. کلمه‌ی BERT مخفف عبارت Bidirectional Encoder Representations from Transformers و به مدل پیشرفته‌ی پردازش زبانی گوگل اشاره میکند که بر مبنای هوش مصنوعی کارش را انجام میدهد. این الگوریتم به گوگل کمک میکند تا راحتتر و دقیق‌تر معنای کلمات و ارتباط بین آنها را درک کند.
تا قبل از این آپدیت اگر عبارتی را در گوگل جستجو می‌کردید، این موتور جستجو کلمات مهم عبارت را به‌صورت جداگانه در نظر می‌گرفت و به کمک دانشی که از جستجوهای قبلی داشت، سعی می‌کرد بهترین نتایج را به شما ارائه دهد. این شیوه‌ی عملکرد تا حد خوبی نیازهای کاربران را پوشش می‌داد؛ اما وقتی کاربر می‌خواست با زبان محاوره‌ای و خودمانی‌تری جستجویش را انجام دهد، ممکن بود موتور جستجو با مشکل روبرو شود.
آپدیت برت اما به گوگل کمک کرد تا مفهوم کلمات را در کنار هم متوجه شود و به درک انسانی‌تری از جستجوهای کاربران برسد. متن زیر توضیحات گوگل درباره‌ی این الگوریتم و عملکرد آن است:
“These improvements are oriented around improving language understanding, particularly for more natural language/conversational queries, as BERT is able to help Search better understand the nuance and context of words in Searches and better match those queries with helpful results.
Particularly for longer, more conversational queries, or searches where prepositions like “for” and “to” matter a lot to the meaning, Search will be able to understand the context of the words in your query. You can search in a way that feels natural for you.”
«این بهبودها برای بهتر کردن درک زبان طراحی شده‌اند؛ مخصوصاً برای جستجوهایی که حالت طبیعی‌تر یا محاوره‌ای دارند. الگوریتم BERT به گوگل کمک میکند تا ظرافت‌ها و معنای دقیق کلمات را در یک جستجو بهتر بفهمد و آنها را با نتایج مفیدتری تطبیق دهد. این موضوع به‌خصوص در جستجوهای طولانی یا محاوره‌ای یا جستجوهایی که حروف اضافه‌ای مثل «for»، «to» و… نقش زیادی در معنی آنها دارند، بیشتر خودش را نشان میدهد. به این ترتیب می‌توانید همین‌‌طور که حرف می‌زنید، جستجو هم بکنید.»
نحوه عملکرد الگوریتم برت گوگل چگونه است؟
الگوریتم BERT (Bidirectional Encoder Representations from Transformers) یک الگوریتم یادگیری عمیق مرتبط با پردازش زبان طبیعی است. این الگوریتم از نظر فنی پیچیدگی‌های زیادی دارد؛ اما گوگل استفاده‌ی ساده‌ای از آن میکند. کاربرد این مدل زبانی هوش مصنوعی در گوگل برای درک بهتر جستجوی کاربران است.
الگوریتم برت از هوش مصنوعی در قالب پردازش زبان طبیعی (NLP)، درک زبان طبیعی (NLU) و تحلیل احساسات استفاده میکند. هدف BERT این است که در عبارت‌های جستجو شده ارتباط هر کلمه را در ارتباط با تمام کلمات دیگر پردازش و تحلیل کند. برای اینکه بهتر متوجه عملکرد این الگوریتم هوش مصنوعی شوید، بیایید با مثال خود گوگل پیش برویم.
گوگل برای توضیح عملکرد این الگوریتم از مثال « ۲۰۱۹ brazil traveler to usa need a visa» استفاده میکند. اگر کاربری تا قبل از الگوریتم برت این عبارت را جستجو می‌کرد، تصور گوگل این بود که کاربر یک مسافر آمریکایی است و قصد گرفتن ویزای برزیل را دارد؛ زیرا گوگل تا پیش از این درک چندانی از لحن زبانی نداشت و متوجه نقش حروف اضافه در جستجوهای انجام شده نبود. در همین مثال چون حرف اضافه‌ی «To» توسط گوگل در نظر گرفته نمی‌شد، کل مفهوم جستجو تغییر می‌کرد.
اما الگوریتم برت از لحن زبانی و نحوه‌ی جستجوی انسان‌ها درک عمیق‌تری دارد. به همین دلیل هم می‌تواند متوجه نقش حروف اضافه در دل جملات شود. به همین دلیل هم خیلی راحت می‌فهمد که در واقع یک مسافر برزیلی قصد سفر به آمریکا را دارد و می‌خواهد ویزا بگیرد. پس صفحه‌ی نتایج را متناسب با چنین درخواستی مرتب میکند.
مشابه همین اتفاق در زبان فارسی هم ممکن بود رخ بدهد. چند مثال را در جدول زیر برایتان آورده‌ایم تا کاربرد این الگوریتم در زبان فارسی را نیز متوجه شوید.
| عبارت جستجو شده | نحوه عملکرد گوگل قبل از آپدیت | نحوه عملکرد گوگل با آپدیت برت |
| قیمت پرواز از تهران به کیش | نشان دادن لیست پروازهای مختلف تهران یا کیش به مکان‌های متفاوت. | درک کامل مفهوم جمله و نشان دادن لیست پروازهایی که از تهران به مقصد کیش هستند. |
| آهنگساز اون فیلم پدرخوانده کی بود؟ | نمایش نتایجی درباره‌ی فیلم، کارگردان و موارد حاشیه‌ای. | ارائه نتایجی درباره آهنگساز فیلم، نینو روتا. |
| نحوه استفاده از ویندوز ۱۱ | نمایش نتایجی درباره نحوه نصب ویندوز ۱۱. | فهمیدن تفاوت معنای کلمات نصب و استفاده و نشان دادن مقالاتی درباره‌ی آموزش کار با ویندوز و ترفندهای مربوط به آن |
| تفاوت بین مرورگر کروم و فایرفاکس | نشان دادن صفحاتی که به‌صورت مجزا درباره‌ی کروم یا فایرفاکس توضیحاتی ارائه داده‌اند. | درک کردن اینکه کاربر به دنبال مقایسه‌ی این دو مرورگر است و نشان دادن مقالاتی که دقیقاً به مقایسه‌ی کروم و فایرفاکس پرداخته‌اند. |
| دستشویی رفتن در خواب | ارائه نتایجی درباره‌ی نحوه خوابیدن و نحوه دستشویی رفتن. | درک اینکه کاربر به دنبال تعبیر خواب است و احتمالاً خواب «دستشویی رفتن» دیده است. |
| چه غذایی برای شکم مناسب است؟ | ارائه نتایجی درباره‌ی مشکلات گوارشی، غذا، دل‌درد و… | فهمیدن این نکته که کاربر احتمالاً دنبال لاغری شکم است. پس به دنبال رژیم‌های غذایی مناسب برای لاغری شکم می‌گردد. |
فکر میکنم تا همین‌جا بحث درباره‌ی نحوه‌ی عملکرد این الگوریتم کافی باشد. سوال بعدی این است که الگوریتم برت گوگل چه تاثیری در سئو دارد؟ آیا سئو کارها هم باید تغییری در استراتژی‌های خودشان بدهند یا خیر؟
تاثیر الگوریتم برت گوگل بر سئو سایت چیست؟
تا قبل از برت، تمرکز الگوریتمهای گوگل فقط روی تطبیق کلمات کلیدی بود؛ اما Bert Algorithm به گوگل کمک کرد تا از یک موتور جستجوی مبتنی بر کلمات کلیدی به موتور جستجویی مبتنی بر درک نیت کاربر (Search Intent) تبدیل شود. برای اینکه تاثیر الگوریتم برت در سئو را بهتر متوجه شوید، لازم است ابتدا با مفهوم Search Intent یا همان نیت کاربر آشنا باشید.
کاربران هر وقت سراغ گوگل می‌روند، یک هدف خاصی پس ذهنشان دارند؛ مثلاً به دنبال خرید محصولی هستند؛ یا فقط می‌خواهند درباره‌ی موضوعی اطلاعات بیشتری کسب کنند. مفهوم Search Intent به همان هدف و قصد کاربر از جستجویش اشاره دارد. مثلاً کاربری که عبارت «کیک تولد در تهران» را سرچ میکند، ممکن است به دنبال خرید کیک تولد باشد و به دنبال یک شیرینی‌فروشی بگردد که کیک تولد هم بفروشد؛ یا هدفش پیدا کردن آموزشگاهی باشد که پخت انواع کیک‌های تولد را آموزش میدهد.
در چنین مواقعی الگوریتم bert در گوگل بهتر و دقیق‌تر می‌تواند نیت کاربر را تشخیص دهد و براساس هدفی که کاربر دنبال میکند، صفحاتی را به او پیشنهاد دهد. اینجاست که تاثیر BERT بر نتایج جستجوی گوگل بهتر مشخص می‌شود.
با این حساب تکلیف سئو کارها چیست؟ اگر وبسایت دارید یا سئوکار هستید، برای بهینهسازی سایت بر مبنای الگوریتم برت باید اقدامات زیر را انجام دهید:
۱)تمرکز بر تولید محتوای عمیق و ارائه‌ی پاسخ‌های دقیق به کاربران
تغییرات الگوریتمی گوگل باعث شده تا اهمیت تولید محتوا بیشتر شود. گوگل الگوریتمهای مختلفی برای نظارت بر محتوای صفحات دارد. برای مثال ممکن است با الگوریتمهای پنگوئن، Helpful Content و مدیک گوگل آشنا باشید. تمامی این الگوریتم‌ها روی تولید محتوا براساس اصل EEAT تاکید دارند. این عبارت مخفف کلمات Experience (تجربه)، Expertise (تخصص)، Authoritativeness (اعتبار) و Trustworthiness (قابل اعتماد بودن) است و توضیح میدهد که یک محتوای خوب از نظر گوگل باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد. در مقالهی «الگوریتم EAT گوگل چیست؟» به‌طور کامل درباره‌ی این اصل توضیح داده‌ایم.
اگر به جای تکرار کلمات کلیدی در متن و تولید محتواهای ۲، ۳ هزار کلمه‌ای سراغ تولید محتوا بر مبنای اصل EEAT بروید، شانس بیشتری برای کسب ترافیک از گوگل خواهید داشت.
۲)بهینهسازی صفحات بر اساس نیت جستجو (Search Intent)
قبل از اینکه سراغ تولید محتوا یا بهینهسازی صفحات وب بروید، از خودتان بپرسید که کاربر هدف ما دنبال چه چیزی است؟ چه درخواستی دارد؟ و ما چطور می‌توانیم این نیاز و درخواست را راحتتر رفع کنیم؟
برای مثال شما به‌عنوان مخاطب هدف این مقاله احتمالاً «می‌خواسته‌اید بدانید که الگوریتم برت چیست و چه تاثیری روی سئوی سایتتان دارد؟» به همین دلیل منِ نویسنده تلاش کرده‌ام تا ابتدا درباره‌ی چیستی این الگوریتم توضیح دهم؛ سپس به‌طور مختصر درباره‌ی نحوه‌ی عملکرد الگوریتم صحبت کنم و در نهایت به تاثیر الگوریتم برت در سئو بپردازم. (امیدوارم در انجام این کار موفق بوده باشم.)
نکته‌ی مهم اینکه گاهی وقت‌ها نیت کاربر از جستجو می‌تواند روی سمت‌وسوی محتوای صفحات هم تاثیر بگذارد. مثلاً وقتی کاربر نحوه‌ی پخت قورمه‌سبزی را جستجو میکند، بهتر است صفحه‌ی شما دارای یکی دو ویدئوی آموزشی باشد که نحوه‌ی پخت قورمه‌سبزی را آموزش میدهد. همچنین اینکه درباره‌ی تکنیک‌ها و ترفندهای پخت قورمه‌سبزی هم صحبت کنید، خیلی اهمیت دارد.
ولی کاربری که دنبال «خرید گوشی ارزان زیر ۱۵ میلیون» است، دنبال محتوایی می‌گردد که خیلی ساده و صریح گوشی‌های موبایل زیر ۱۵ میلیون را معرفی کند و به مقایسه آنها نیز بپردازد.
۳)تمرکز روی کلمات کلیدی Long Tail و Mid Tail
الگوریتم برت به گوگل کمک میکند تا راحتتر زبان محاوره‌ای و جستجوهای طولانی کاربران را متوجه شود. خب وقتی کاربران گوگل این روزها سراغ جستجوهای چند کلمه‌ای رفته‌اند، چرا من و شمای سئوکار نباید این کار را انجام دهیم؟ اینکه عبارت‌هایی مثل «سئوی سایت» حجم جستجوی بیشتری دارند، درست است؛ اما فراموش نکنید که رتبه گرفتن در چنین عبارت‌هایی هم سخت است. نکته‌ی بعدی اینکه شما هرگز نمی‌توانید قصد و نیت کاربر از جستجوی چنین عبارت‌هایی را متوجه شوید. این کاربر ممکن است بخواهد سئوی سایتش را برون‌سپاری کند یا حتی به دنبال یادگیری سئوی سایت باشد.
پس به جای اینکه تمرکزتان را روی عبارت‌های یک کلمه‌ای و دو کلمه‌ای بگذارید، سراغ تولید محتوا برای کلمات کلیدی بلندتر بروید. مثلاً اگر دوره‌ی آموزشی می‌فروشید، برای عبارت «بهترین دوره‌ی سئوی سایت در تهران» محتوا تولید کنید. در این صورت کاربری که با هدف پیدا کردن دوره سئو در تهران سراغ گوگل می‌رود، راحتتر می‌تواند سایتتان را پیدا کند.
نکته‌ی بعدی اینکه مزیت تولید محتوا برای عبارت‌های لانگ تیل و مید تیل این است که نرخ تبدیل بالاتری هم دارد؛ زیرا شما از قبل قصد و نیت کاربر را می‌دانید. مثلاً مطلع هستید که این کاربر به دنبال خرید دوره‌ی آموزشی است. پس با استفاده از یک کال تو اکشن مناسب می‌توانید او را ترغیب به خرید کنید.
۴)درک عمیق‌تر الگوریتم برت و سایر الگوریتمهای گوگل
گوگل به کمک هوش مصنوعی و الگوریتمهای جدید پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. اگر سئوکار هستید یا می‌خواهید روی سئوی سایت خودتان کار کنید، لازم است این الگوریتم‌ها را بهتر و دقیق‌تر بشناسید. هرچقدر با سازوکار گوگل و الگوریتمهای آن بیشتر آشنا باشید، دقیق‌تر و کامل‌تر می‌توانید بهینهسازی سایتتان را انجام دهید.
فراموش نکنید دوره‌ی سئوی کلاه سیاه و فریب دادن موتورهای جستجو گذشته است. پس به جای اینکه دنبال راهکارهای میان‌بر بروید، تلاش کنید تا نیاز کاربران را بهتر بشناسید و پاسخگویی به نیاز آنها را اولویت خودتان قرار دهید.
تاریخچه الگوریتم برت گوگل چیست؟
برت تا قبل از اینکه به یک الگوریتم برای موتور جستجو تبدیل شود، یک مدل زبانی مبتنی بر هوش مصنوعی بود که توسط تیم تحقیقاتی گوگل در سال ۲۰۱۸ معرفی شد. در وبلاگ research.google می‌توانید به طور کامل با سازوکار این مدل زبانی آشنا شوید. نکته‌ی جذاب اینکه مدل زبانی BERT کاملاً متن باز است و در دسترس همگان قرار دارد.
برگردیم به بحث تاریخچه‌ی الگوریتم برت. گوگل در اکتبر ۲۰۱۹ اعلام کرد که قرار است از برت برای بهبود نتایج جستجو هم استفاده کند؛ البته گوگل اعلام کرد که این الگوریتم در ابتدا فقط روی ۱۰ درصد از جستجوهای انگلیسی و فقط در امریکا اعمال می‌شود؛ اما به مرور برای سایر مناطق و زبان‌ها نیز فعال خواهد شد.
در حال حاضر الگوریتم برت بخشی از هستهی اصلی گوگل است و روی جستجوهای انجام شده با ۷۰ زبان مختلف تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل آشنایی با آن و نحوه‌ی عملکردش برای سئو کارها نیز واجب است.
سخن آخر
مهندسان گوگل زمانی که الگوریتم برت منتشر شد، آن را بزرگ‌ترین آپدیت ۵ سال اخیر خواندند؛ به همین دلیل خیلی از سئو کارها منتشر بودند تا تاثیر آپدیت برت بر سئو را ببینند. در عمل اما این الگوریتم تاثیر زیادی روی رتبه‌بندی صفحات نگذاشت؛ زیرا کاربرد اصلی برت درک بهتر جستجوی کاربران است و ارتباط مستقیمی با رتبه‌بندی صفحات وب ندارد. با این حال وقتی می‌خواهید سراغ سئوی سایت بروید، لازم است با این الگوریتم و نحوه‌ی عملکرد آن آشنا باشید. اگر سوالی درباره‌ی این الگوریتم دارید، در کامنت‌ها پاسخگوی شما هستیم.