تا همین چند سال پیش اغلب مردم اعتماد کمی نسبت به کسب و کارهای اینترنتی داشتند؛ این روزها اما راه اندازی کسب و کار آنلاین مسیری است که همه ماها حداقل یک بار به آن فکر کرده‌ایم. مشاغل اینترنتی اگر با نگاه و استراتژی درستی به سراغ آنها بروید، قطعاً درآمد خوبی دارند؛ اما اگر برنامه‌ریزی درستی برایش نداشته باشید، احتمالاً خیلی زود از آن دلسرد می‌شوید و کنارش می‌گذارید. در این مقاله قصد داریم درباره نکات و مراحل راه اندازی کسب و کارهای اینترنتی صحبت کنیم. پس اگر ایده‌ای دارید که فکر می‌کنید میتوان با آن به موفقیت رسید، ادامه مقاله را از دست ندهید.
نکات مهم در راه اندازی کسب و کارهای آنلاین
برای رفتن به سراغ کسب و کارهای اینترنتی نیازی نیست به ایدههای عجیب و غریب و نایاب فکر کنید. در دنیای مدرن امروزی پیدا کردن ایده‌ای که دست نخورده مانده باشد، بسیار دشوار خواهد بود. به جای این کار بهتر است از تجربه‌های قبلی خودتان بهره ببرید و ایده‌هایی را پیدا کنید که میتوانید در اجرای آنها موفق‌تر باشید. نکته مهم‌تر از ایده اولیه در راه اندازی کسب و کارهای آنلاین داشتن برنامه‌ریزی و استراتژی مشخص به‌علاوه شناخت دقیق بازار و رقبا است. در ادامه درباره نکات مهمی که در این مسیر به کارتان می‌آید صحبت خواهیم کرد.
۱.ایده‌یابی و تحقیق اولیه
همان‌طور که گفتیم نخستین قدم در راه اندازی کسب و کارهای اینترنتی ایده‌یابی و تحقیق اولیه است. برای این کار ابتدا باید علایق و مهارتهای خود را در نظر بگیرید. وقتی علایق خود را در نظر بگیرید، بهتر و با صبر بیشتری پیش می‌روید. صبر کلید موفقیت در کسب و کارهای آنلاین است. نکته دیگر تکیه کردن به مهارتهایی است که دارید. اگر در زمینه‌ای مثل مهارتهای فنی یا هنری متخصص هستید، میتوانید برای راه اندازی کسب و کار جدید سراغ همین زمینه بروید. داشتن شناخت اولیه از حوزه فعالیت باعث می‌شود تا مراحل ابتدایی را با اطمینان بیشتری طی کنید.
نکته دیگر بحث شناخت نیازهای بازار است. برای مثال اگر ایده اولیه‌تان فعالیت در زمینه بازار قهوه است، باید این بازار را زیر نظر بگیرید و نیازهای آن را شناسایی کنید. شناخت زنجیره تامین، نوع مصرف‌کنندگان محصول، خریداران و کسب و کارهایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، کمک میکند تا نیازها و نقص‌های بازار را بهتر ببینید و سپس با استراتژی مشخصی به سراغ رفع این نیازها بروید.
البته برای اینکه مطمئن شوید جای درستی را هدف گرفته‌اید، باید ایده خود را با افراد باتجربه بازار مطرح کنید و به خوبی درباره آن تحقیق نمایید. همچنین بایستی رقبای خود را در این بازار بشناسید و ببینید ایده شما چه مزیت‌هایی نسبت به رقبایتان دارد. استفاده از ابزارهای آنلاین و هوش مصنوعی هم کمک میکند تا ایدههای جذاب‌تری پیدا کنید و شناخت بهتری از بازار به دست آورید.
۲.اهمیت برنامه‌ریزی و استراتژی مشخص
داشتن ایده به تنهایی تضمین کننده موفقیت کسب و کارهای اینترنتی نیست. حتی اگر ایده منحصربه‌فردی داشته باشید و خیالتان از بابت تامین منابع هم راحت باشد، باز هم نمی‌توانید نسبت به موفقیت طرحتان مطمئن باشید. اینجاست که داشتن استراتژی مشخص و برنامه‌ریزی دقیق خودش را نشان می‌دهد.
در همان شروع راه اندازی کسب و کارهای آنلاین باید طرح اولیه آن را مشخص کنید. در این طرح باید نحوه اجرا، چشم‌انداز چند ماهه و سالانه، شیوه تامین منابع مالی، پرسونای کسب و کار، راه‌های بازاریابی و شبکه توزیع‌تان مشخص باشد. داشتن یک برنامه‌ریزی مدون کمک میکند تا نقص‌های ایده را سریع‌تر شناسایی کنید و با رفع آن بتوانید جلوی ضررهای بیشتر را بگیرید.
برای مثال بسیاری از کسب و کارهای آنلاین ترجیح می‌دهند فقط در فضای اینستاگرام یا کانال‌های تلگرامی فعالیت کنند. در حالی که استراتژی برخی از کسب و کارها راهاندازی یک فروشگاه اینترنتی است. علاوه بر این‌ها با عضویت در پلتفرم‌های فروش یا حتی رفتن به سراغ سایت‌هایی مثل دیوار هم میتوان به فروش آنلاین محصولات فکر کرد.
نکته مهم اینکه فراموش نکنید هیچ طرحی کامل نیست. پس خیلی به ریزه‌کاری‌های طرح گیر ندهید و کمال‌گرایی خود را کنار بگذارید. در طول اجرای طرح میتوانید بازه‌های زمانی مشخصی را برای بازبینی و اصلاح آن در نظر بگیرید. همچنین میتوانید شاخصه‌هایی را تعریف کنید که رسیدن به آنها تاییدکننده مسیر حرکتی‌تان باشد.
۳.از راه اندازی تا اجرای کسب و کارهای آنلاین
در راه اندازی کسب و کارهای آنلاین، پس از مشخص کردن استراتژی‌ها و مسیر حرکتی طرح، نوبت به قدم‌های اجرایی می‌رسد. در این مرحله باید بر اساس استراتژی تعیین شده، ابتدا باید به سراغ انتخاب نام برند بروید. توجه کنید که نام انتخابی شما کسب و کارتان را به‌درستی توصیف کنند. همچنین حواستان باشد که این برند در شبکه‌های مجازی در دسترس باشد و البته بتوان دامنه آن را برای راهاندازی وب‌سایت انتخاب کرد.
برای چک کردن شبکه‌های مجازی مثل اینستاگرام، توییتر، تلگرام و… میتوانید از سایت «namechk.com» کمک بگیرید. برای بررسی آزاد بودن دامنه هم میتوانید از سایت‌های «Whois» و «ایرنیک» استفاده کنید.
پیش از ادامه مقاله از شما دعوت می کنیم به مقاله نکات انتخاب دامنه سایت هم که بی ارتباط با این مقاله نیست هم سر بزنید.
پس از انتخاب نام دامنه و برند، باید در شبکه‌های اجتماعی صفحه خود را بسازید و اگر نیاز به وب‌سایت دارید، اقدامات لازم برای راهاندازی آن را طی کنید. اگر نمی‌دانید برای راهاندازی وب‌سایت باید از کجا شروع کنید، میتوانید از کارشناسان طراحی سایت ادزینو کمک بگیرید.
قدم بعدی برای آماده‌سازی بستر معرفی و فروش محصولات یا خدمات، مشخص کردن سیستم پرداخت است. اگر وب‌سایت داشته باشید، میتوانید با اخذ مجوزهای لازم، از درگاه‌های پرداخت آنلاین در سایت استفاده کنید. داشتن درگاه پرداخت کار فروش را برای خریدار و فروشنده بسیار ساده‌تر میکند.
اگر هم میخواهید فروش را از طریق شبکه‌های اجتماعی انجام دهید، بهتر است یک حساب مشخص برای کسب و کارتان داشته باشید که در حساب و کتاب‌ها کمتر به مشکل بخورید و البته با مشکلات مالیاتی هم روبرو نشوید.
پیش از بررسی یکی دیگر از مراحل راه اندازی کسب و کار آنلاین از شما دعوت می کنیم به مقاله بهترین شرکت طراحی سایت هم سر بزنید.
۴.تولید محتوا و معرفی محصولات
در مسیر راه اندازی کسب و کارهای آنلاین، پس از آماده‌سازی مقدمات، نوبت به معرفی محصولات یا خدمات می‌رسد. در این مرحله نیاز به تولید محتوای تصویری یا متنی خواهید داشت. برای مثال اگر در فضای اینستاگرام فعالیت می‌کنید، بهترین نوع محتوا، استفاده از ریلزهای کوتاه یا تصاویر گرافیکی است. برای فضای وب نیز میتوانید ترکیبی از محتوای متنی و تصویری را مورد استفاده قرار دهید. نکته مهم اینکه محتوای تولیدی باید متناسب با پرسونا کسب و کار و نیازهای کاربر باشد. در واقع باید در دل تولید محتوا تمامی پرسش‌های کاربران را پاسخ دهید. اگر قیف فروش مشخصی دارید، لازم است حواستان به هدایت کاربران در مسیر این قیف فروش باشد. به نحوی که ابتدا نظر کاربران را به محصول جلب کنید. سپس به سوالات ذهنی آنها پاسخ دهید و در نهایت کاری کنید که اعتماد کاربران برای خرید محصول یا خدمات جلب شود.
در فضای وب‌سایت توجه به سئو نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. اگر میخواهید ترافیک وب‌سایت را افزایش دهید، سئو یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موجود است. برای آشنایی با نقش سئو در راه اندازی کسب و کارهای اینترنتی، میتوانید مقاله «اهمیت سئو» را بخوانید.
۵.نقش تبلیغات در راه اندازی کسب و کارهای آنلاین
تبلیغات نقش مهمی در رونق گرفتن کسب و کارهای آنلاین دارد. زمانی که تازه وب‌سایتی را راهاندازی می‌کنید، نمی‌توانید خیلی روی کسب ورودی از گوگل و تولید محتوا حساب باز نمایید. در اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی نیز داستان از همین قرار است. در شروع فعالیت جذاب بازدید و موردتوجه قرار گرفتن بسیار سخت خواهد بود.
اینجاست که اهمیت تبلیغات خودش را نشان می‌دهد. سرویس تبلیغات گوگل بهترین پلتفرم برای افزایش بازدید از طریق تبلیغات برای وب‌سایت‌هاست. در گوگل ادز میتوانید با مشخص کردن فهرست کلمات کلیدی دلخواه، تبلیغات وب‌سایت را روی موتور جستجوی گوگل قرار دهید. به نحوی که وقتی کاربران کلمات کلیدی مشخص شده را جستجو میکند، با تبلیغ شما روبرو شود. آمارها نشان می‌دهد کسانی که مشتری بالقوه محصولی هستند، اغلب روی لینک‌های تبلیغاتی گوگل کلیک می‌کنند؛ زیرا باور دارند این تبلیغات خیلی سریع‌تر آنها را به خواسته‌هایشان می‌رساند.
در پلتفرم گوگل ادز میتوانید از سبک‌های تبلیغاتی دیگری هم بهره‌مند شوید. برای مثال از طریق این پلتفرم میتوانید به سراغ تبلیغات ایمیلی، تبلیغ در یوتیوب یا اجرای تبلیغات بنری در سایت‌ها و اپلیکیشن‌های همکار گوگل بروید.
اگر در شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنید، برای تبلیغات چند پلن مختلف پیش روی شما قرار دارد. راه‌حل اول استفاده از امکان تبلیغات در همین پلتفرم‌هاست. برای مثال در فیسبوک میتوانید از فیسبوک ادز استفاده کنید. در اینستاگرام نیز تبلیغات اینستاگرام ادز در دسترس کسب و کارها قرار دارد. راه‌حل دوم نیز رفتن به سراغ اینفلوئنسرها خواهد بود. اینفلوئنسرها کاربرانی هستند که تعداد مخاطبان آنها بسیار بالا بوده و می‌توانند تبلیغ شما را در پست یا استوری خود منتشر کنند.
البته راهکارهای تبلیغات برای کسب و کارهای آنلاین فقط به این موارد محدود نمی‌شود. برای آشنایی بیشتر با این مسئله میتوانید مقاله «تبلیغات مناسب برای کسب و کارهای جدید» را در ادامه بخوانید. در این مقاله تمامی راهکارهای تبلیغاتی آفلاین و آنلاین را بررسی کرده‌ایم.
۶.رشد و توسعه کسب و کار
راه اندازی کسب و کارهای آنلاین تازه شروع فرایند برای علاقه‌مندان این حوزه است. اگر میخواهید کسب و کار موفقی داشته باشید، باید استراتژی رشد مشخصی را برای خودتان تدوین کنید. در این استراتژی لازم است مراحل رشد و توسعه هم مشخص باشد. اینکه چه زمانی باید به سراغ فرصت‌های جدید رفت؟ چه زمانی وقت اضافه کردن محصولات یا خدمات جدید است؟ چه موقعی باید به فکر گسترش تیم خود باشید؟ اینکه چطور میتوانید از تکنولوژی‌های جدید برای رشد و ارتقای کسب و کارتان کمک بگیرید؟ یا حتی اینکه چه زمانی برای جذب سرمایه‌گذار مناسب است؟
اگر میخواهید کسب و کارتان موفق باشد، باید به تمامی این موارد قبل و در هنگام فعالیت فکر کنید. داشتن KPIهای فصلی و سالیانه، بازبینی فرایند رشد کسب و کار، شناسایی نقاط ضعف و قوت و در نظر گرفتن میزان رقابت شکل گرفته در بازار می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های شما کمک کند.
نکته دیگر اینکه در مسیر توسعه کسب و کار توصیه می‌کنیم از یک فرد مشاور هم استفاده کنید. فردی که بتواند تمام جوانب کسب و کارتان را از بیرون ببیند و در تصمیم‌گیری‌ها به شما کمک کند.
۷.در نظر داشتن نکات حقوقی و مالی
یکی از مهم‌ترین بخش‌ها برای راه اندازی کسب و کارهای آنلاین، بحث مدیریت حساب‌های مالی و آگاهی از قوانین حقوقی است. اگر میخواهید وب‌سایت داشته باشید، باید ابتدا با قوانین حاکم بر کسب و کارهای اینترنتی آشنا باشید. مجوزهای لازم برای فعالیت را کسب کنید. قوانین جرائم رایانه‌ای و تجارت الکترونیک را رعایت نمایید و مطمئن شوید که هیچ خطری کسب و کارتان را تهدید نمی‌کند.
در یک سال اخیر قوانین مالیاتی نیز برای کسب و کارهای اینترنتی دچار تغییراتی شده است. اگر نمی‌خواهید کسب و کارتان دچار مشکل شود، حواستان به قوانین مالیاتی هم باشد. کمک گرفتن از یک حسابدار متخصص هم در این مسیر می‌تواند به شما کمک کند.
مورد دیگر اینکه اگر شخص ثالثی را در کسب و کار خود استخدام می‌کنید، باید نسبت به قانون کار و بیمه هم آگاهی لازم را داشته باشید. آشنا بودن با این قوانین و رعایت دقیق آنها باعث می‌شود تا در آینده کمتر دچار چالش شوید.
پیش از بررسی یکی دیگر از نکات مهم در راه اندازی کسب و کار آنلاین از شما دعوت می کنیم به مقاله ثبت کسب و کار در گوگل مپ هم سر بزنید.
۸.کمک گرفتن از ابزارها برای بهبود عملکرد
مدیریت کسب و کارهای جدید شاید در لحظه اول آسان به نظر برسد؛ اما هر چقدر جلوتر می‌روید، همه چیز پیچیده‌تر می‌شود. خصوصاً اگر کسب و کارتان را توسعه دهید و افرادی را از بیرون به فضای کسب و کار خود اضافه کنید. در این صورت نیاز به ابزارهایی برای مدیریت پروژه و کسب و کار خواهید داشت. برای مثال ترللو، میزیتو، آسانا و اسلگ نمونه‌هایی از ابزارهای مدیریت پروژه هستند. اینکه از چه ابزاری در کجا و برای چه کسب و کاری استفاده کنید، بستگی به شناخت شما از کسب و کارتان و تناسب آن با ویژگی‌های هر نرم افزار دارد.
علاوه بر بحث مدیریت پروژه، در تمامی جوانب دیگر هم ابزارهای زیادی هستند که به توسعه و بهبود عملکرد کسب و کارتان کمک می‌کنند. برای مثال در زمینه سئو ابزارهای متعددی برای بهبود عملکرد وب‌سایت در دسترس است. همچنین در شبکه‌های اجتماعی هم نرم افزارهای زیادی است که آشنایی و استفاده از آنها می‌تواند مشکلات شما را تا حد زیادی کمتر کند.
مهم‌تر از این موارد، ابزارهای تجزیه و تحلیل عملکرد کسب و کارها هستند. این ابزارها به بررسی عملکرد کسب و کار کمک می‌کنند و به‌واسطه آنها میتوان تصمیم‌های مطمئن‌تری گرفت.
۹.اهمیت آموزش مستمر
اگر میخواهید همواره در مسیر رشد قدم بردارید، نیاز به آموزش مستمر خواهید داشت. فرقی نمی‌کند که بخواهید خودتان یک کسب و کار کوچک را پیش ببرید یا اینکه به یک مدیر برای شرکت خود تبدیل شوید. در هر صورت لازم است روی مهارتهای نرم خود وقت بگذارید و آنها را بهبود دهید.
همچنین وقتی به سراغ راه اندازی کسب و کارهای آنلاین می‌روید، ممکن است لازم شود برخی از آموزش‌ها را دنبال کنید. برای مثال اگر میخواهید برای اینستاگرام ریلزهای خلاقانه‌ای بسازید، باید با نرم افزارهای ویرایشی آشنا باشید.
شرکت در دوره‌های کاربردی، حضور در سمینارها و وبینارهای مرتبط، خواندن کتاب‌های مربوط به کسب و کارهای آنلاین، استفاده از کانال‌های یوتیوب، وبلاگ‌ها و سایت‌های اینترنتی از جمله منابعی است که برای آموزش میتوانید به سراغ آنها بروید.
سخن آخر
در چند سال اخیر تعداد فروشگاه‌های آنلاین در تمامی حوزه‌ها افزایش پیدا کرده است. در حال حاضر تقریباً هر محصول یا خدماتی را میتوانید به‌صورت آنلاین خریداری کنید. این مسئله باعث شده تا اغلب مردم فکر کنند هر کسب و کاری در فضای اینترنت به موفقیت می‌رسد و به‌راحتی پول پارو میکند؛ اما راه اندازی کسب و کارهای آنلاین قرار نیست به همین سادگی‌ها باشد. پشت هر ایده موفق، هزاران ایده قرار دارد که به هیچ جایی نرسیده‌اند. اگر میخواهید کسب و کار موفقی داشته باشید، حواستان به نکات بالا باشد و آنها را جدی بگیرید. اگر سوال دیگری هم داشتید، در کامنت‌ها پاسخگوی شما هستیم.